Ülkemizde son yıllarda kiracılar ve ev sahipleri arasında muazzam bir gerilim oluştu. Bunun temel sebebi kira bedellerinin dört-beş kat artması ve eski kiracıların ödediği kiraların görece çok düşük kalmasıdır.
Kiracılarda ödediği kiralar üzerinde oluşan talepleri karşılamakta güçlük çekmekte bazı zamanlarda ev sahiplerinden gelen tacizlerle karşılaşmaktadır. Bu gerilim sosyal anlamda sorunlara neden olmaktadır. Biz bu yazımızda salt olarak hukuki pencereden bakacağız.
Öncelikle en sık rastlanan uyuşmazlık konusu kira bedelleri üzerinde gerçekleşmektedir. Kira bedelinin uyarlanması davaları beş yıllık kira süresinin sonunda her zaman açılabilecek davalardandır. Mülk sahibi beş yılın sonundaki yeni dönemde kira bedelinin rayiç kira bedeline uyarlanmasını talep edebilir.
Fiilen yoğun bir şekilde açılan davalar, emsal kira sözleşmelerinin toplanması aşamasından sonra bilirkişi incelemesine gönderilmekte, talep edilen döneme uyan rayiç kira bedeli tespit edilmekte, buna göre hakkaniyet indirimi yapılarak yeni kira bedeli tespit edilmektedir.
Sulh Hukuk mahkemesi nezdinde açılan bu davalar dava yoğunluğu nedeni ile süreç olarak uzun bir zaman almaktadır. Takriben bir ya da bir buçuk yılı aşan yargılama süreci sonunda belirlenen kira bedeline göre geçmiş kira farkları kiracıdan kira borcu olarak talep edilebilmektedir.
1 Eylül 2023 itibari ile kiraya ilişkin uyuşmazlıklarda arabuluculuk zorunlu hale getirilerek dava yükünün azalması istenmiştir. Anlaşma zemini bulan taraflar her koşulda anlaşmakta iken anlaşamayan taraflar arabuluculukta anlaşma sağlayamamaktadır. Arabuluculuk kurumu burada dava öncesinde zorunlu hale gelmiş tampon bir alan olmaktadır. Arabuluculuğun istenen amacı sağlaması, pratik hale gelmesi, arabuluculuk sürecinde tarafların arasındaki anlaşmaların davaların önüne geçmesi ile olmalıdır ancak hukuken bu mümkün değildir, zira taraflar anlaşmış dahi olsalar tespit niteliğindeki dava açılabilmektedir.
İlerleyen zamanlarda tahliye davalarına değinilecektir.
Comentarios